Trong bối cảnh nền kinh tế hiện nay, nhiều bạn trẻ đang lựa chọn quay về làm việc tại doanh nghiệp gia đình. Quyết định này không chỉ xuất phát từ đam mê mà còn là sự thích ứng với những biến động của thị trường lao động. Đại dịch Covid-19 đã làm thay đổi nhiều kế hoạch nghề nghiệp, trong khi sự phát triển của công nghệ và căng thẳng thương mại tiếp tục tạo ra những thách thức mới.
Max Swisher, một cựu sinh viên tốt nghiệp năm 2020, đã có dự định sang Nhật Bản để dạy tiếng Anh. Tuy nhiên, đại dịch đã khiến kế hoạch của anh bị gián đoạn, buộc anh phải trở về và làm việc cho công ty tư vấn nội dung của mẹ mình, nơi anh hiện đang giữ vị trí giám đốc công nghệ.
Bà Val Swisher, mẹ của Max, hy vọng rằng đây sẽ là bước đầu tiên trong quá trình chuyển giao quyền sở hữu doanh nghiệp cho thế hệ tiếp theo. Tuy nhiên, Max, ở tuổi 27, vẫn còn nhiều băn khoăn. “Tôi đang tự hỏi liệu mình có thực sự muốn gắn bó lâu dài với công ty này hay không,” anh chia sẻ.
Khảo sát năm 2024 của một tổ chức nghiên cứu cho thấy 42% chủ doanh nghiệp nhỏ có kế hoạch chuyển giao quyền sở hữu trong vòng 5 năm tới, tăng từ 36% vào năm 2019. Trong số đó, 28% dự định truyền lại cho người thân trong gia đình.
Gary Plaster, một chuyên gia tư vấn doanh nghiệp, cho biết ngày càng nhiều bậc phụ huynh đưa con cái vào công ty với hy vọng truyền lại cơ nghiệp. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng thuận lợi. Những người trẻ chưa có kinh nghiệm thực tiễn có thể gặp khó khăn trong việc quản lý và phát triển doanh nghiệp.
“Tình huống này có thể mang lại lợi ích cho thế hệ trẻ hơn là cho doanh nghiệp,” Plaster nhận định. Ông khuyên các bậc phụ huynh nên cẩn trọng, vì không ít bạn trẻ chỉ coi đây là công việc tạm thời trước khi tìm kiếm cơ hội khác.
Trái ngược với những lo ngại này, hai anh em Curtis và Cliff Hovis ở Pennsylvania tin rằng công ty phụ tùng ô tô của gia đình với 530 nhân viên là một con đường vững chắc cho con cái họ. “Tôi không muốn chúng phải vật lộn để xây dựng sự nghiệp – điều này giờ đây khó khăn hơn bao giờ hết,” Curtis, 56 tuổi, cho biết.
Hai anh em có thể nghỉ hưu hoặc bán doanh nghiệp, nhưng họ vẫn tiếp tục điều hành để thế hệ sau có thể kế thừa. Hai con của Cliff đã tham gia vào công ty, trong khi một trong bốn con của Curtis cũng vừa bắt đầu làm việc sau khi tốt nghiệp.
Nichole, con gái của Curtis, hiện đang làm việc tại bộ phận kiểm kê và định giá. Cô cho biết từ nhỏ đã mong muốn được góp sức cho công ty gia đình. Mức lương khởi điểm của cô là 55.000 USD, tương đương với đồng nghiệp, nhưng cô sẽ bắt đầu nhận cổ phần công ty trong vài năm tới.
“Tôi nghĩ nhiều người mắc sai lầm khi đưa con cái lên làm giám đốc ngay từ đầu. Chúng phải thực sự xứng đáng với điều đó,” Curtis chia sẻ.
Tại Colorado, Alexandra Jones, sinh viên năm cuối ngành marketing, từng không quan tâm đến việc làm cho công ty nhân sự của cha. Mục tiêu của cô là làm việc trong ngành thời trang. Tuy nhiên, khi không nhận được hồi âm từ các đơn xin việc, cô đã thay đổi suy nghĩ.
“Làm việc cùng cha giờ đây nghe hấp dẫn hơn rất nhiều,” Jones, 22 tuổi, thừa nhận. Dù vậy, cô vẫn muốn thành công bằng thực lực của mình. “Nếu nhờ cha xin việc, tôi sẽ cảm thấy như mình đang đi đường tắt,” cô nói.
Còn Hannah Pisani đã học cách bỏ ngoài tai những lời đánh giá khi quyết định làm việc cho công ty truyền thông bất động sản của mẹ sau khi tốt nghiệp đại học năm ngoái.
“Nhiều người nghĩ ‘ồ, cô ta chắc lên chức ngay’, nhưng không phải thế,” Pisani ở bang Illinois cho biết. Cô hiểu rằng mình phải làm việc chăm chỉ hơn để chứng tỏ với 20 nhân viên khác rằng mình xứng đáng có mặt ở đó.
Từng chứng kiến mẹ tiếp quản công ty từ bà ngoại, Pisani cảm thấy có mối liên kết sâu sắc với tương lai doanh nghiệp. “Tôi muốn tiếp nối truyền thống ấy,” cô nói.