Trong bối cảnh ngành livestream tại Trung Quốc đang trải qua những biến động lớn, nhiều người đã từ bỏ sự nghiệp phát trực tiếp để tìm kiếm cơ hội mới. Dong Yuhui, một cựu giáo viên tiếng Anh, đã quyết định chấm dứt hợp tác với East Buy, một công ty con của New Oriental. Sự chuyển mình này không chỉ của riêng Dong mà còn là xu hướng chung của nhiều livestreamer nổi tiếng, khi họ tìm kiếm những con đường mới mẻ hơn, từ việc trở thành doanh nhân cho đến tham gia vào lĩnh vực giải trí.
Liệu rằng kỷ nguyên livestream bán hàng có đang đến hồi kết? Câu hỏi này đang được đặt ra khi ngày càng nhiều streamer hàng đầu rời bỏ lĩnh vực này để tìm kiếm cơ hội khác.
**Sự phát triển của livestream do doanh nhân dẫn dắt**
Kể từ năm 2023, livestream do các doanh nhân điều hành đã trở thành một xu hướng nổi bật trên nhiều nền tảng tại Trung Quốc. Xiaohongshu, một trong những nền tảng mạng xã hội lớn, đang tích cực phát triển livestream với sự tham gia của nhiều lãnh đạo doanh nghiệp nổi tiếng. Các nền tảng như 618.JD.com, Taobao và Douyin cũng không ngừng cạnh tranh để thu hút các CEO tham gia vào các buổi phát trực tiếp của họ.
Crazy Little Brother Yang là một trong những livestreamer thành công nhất trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh. Công ty Three Sheep Group của anh không chỉ phát triển trên TikTok mà còn mở rộng ra thị trường Đông Nam Á, đồng thời tạo ra các kênh du lịch và tổ chức livestream tại các địa điểm tham quan nổi tiếng. Xu hướng này cho thấy sự chuyển mình của các livestreamer, khi họ dần rời xa ánh đèn sân khấu để tìm kiếm những cơ hội mới.
**Đào tạo livestream: Ngành công nghiệp mới nổi**
Xinba, một trong những người tiên phong trong việc đào tạo livestream, đã thu nhận nhiều học trò thành công. Học trò của anh, Danfa, hiện có tới 99,05 triệu người theo dõi. Little Brother Yang cũng có một nhóm học trò nổi bật, với những người có lượng người theo dõi lên tới hàng triệu.
Thị trường đào tạo livestream đang bùng nổ tại Trung Quốc, với nhiều khóa học được quảng cáo là giúp học viên trở thành ngôi sao trong lĩnh vực thương mại livestream. Chỉ với một khoản đầu tư nhỏ, học viên có thể học cách kiếm hàng triệu USD mỗi năm từ ngành này.
Tuy nhiên, thực tế lại không như mong đợi. Một cuộc điều tra gần đây của tờ Worker’s Daily đã chỉ ra rằng nhiều công ty đào tạo đang lợi dụng sự khao khát của học viên để thu lợi từ các khóa học đắt đỏ nhưng không mang lại giá trị thực sự. Một số khóa học thậm chí bị coi là lừa đảo.
**Thực trạng ngành livestream tại Trung Quốc**
Theo Sixth Tone, nhu cầu đào tạo livestream gia tăng do sự thành công của thị trường thương mại trực tiếp, với doanh thu lên tới 4.900 tỷ nhân dân tệ (690 tỷ USD) vào năm 2023. Đến tháng 12/2023, có hơn 15 triệu người làm việc trong lĩnh vực livestream chuyên nghiệp tại Trung Quốc.
Nhiều người trẻ tuổi, với ước mơ trở thành idol livestream, sẵn sàng chi tiền cho các khóa học đào tạo. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hầu hết các khóa học này không đáp ứng được kỳ vọng. Một livestreamer tên Xiao Ai Xin đã chia sẻ rằng cô đã tham gia nhiều khóa học nhưng không thấy kết quả như mong đợi.
“Hầu hết các khóa học không mang lại giá trị thực sự”, Xiao cho biết.
Ren Chunli, một người trong ngành, cũng cho biết nhiều khóa học chỉ dạy lý thuyết mà không cung cấp kỹ năng thực tế. “Nhiều người được gọi là bậc thầy thực chất không có khả năng giảng dạy”, Ren nói.
Theo tờ Worker’s Daily, một công ty đào tạo ở Thẩm Dương đang tính phí 399 nhân dân tệ (55 USD) cho một khóa học 7 buổi, nhưng lại thúc giục học viên đăng ký các lớp nâng cao với giá cao hơn. Nhiều học viên cho biết họ không thấy sự thay đổi nào về lượng người theo dõi sau khi hoàn thành khóa học.
**Khó khăn trong ngành livestream**
Khi xu hướng livestream dần thoái trào, nhiều người dẫn chương trình livestream đang phải đối mặt với việc giảm thu nhập. Theo công ty tư vấn iiMedia Research, thu nhập của các streamer đã giảm khoảng 30% từ năm 2022 đến 2023 tại các thành phố lớn như Hàng Châu, Thượng Hải và Bắc Kinh. Người tiêu dùng ngày càng thận trọng hơn trong việc chi tiêu, dẫn đến việc họ không dễ dàng xuống tiền.
“Công việc hiện tại không chỉ mệt mỏi về thể xác mà còn căng thẳng về tinh thần”, một streamer chia sẻ.
Trong bối cảnh suy thoái kinh tế, nhiều công ty trong ngành livestream đang phải cắt giảm nhân sự. Chính phủ Trung Quốc cũng bắt đầu áp đặt nhiều quy định đối với ngành công nghiệp này, khiến bong bóng livestream đứng trước nguy cơ nổ tung bất cứ lúc nào.
Chia sẻ về trải nghiệm của mình, Hou Chunyu cho biết cô đã dành 4 tiếng mỗi ngày để livestream bán thực phẩm chức năng nhưng không đạt được kết quả. Dù đã cố gắng tương tác với khán giả, cô vẫn không nhận được phản hồi nào và quyết định nghỉ việc vì không thể tiếp tục trong tình trạng này.
“Tôi sẽ suy sụp tinh thần nếu tiếp tục làm điều này”, Hou tâm sự.
Theo: Sixth Tone, Rest of World