Trong thời đại công nghệ số, việc tìm kiếm việc làm qua mạng xã hội đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, không phải ai cũng may mắn tìm được công việc chân chính. Nhiều thanh niên, đặc biệt là từ các quốc gia đang phát triển, đã trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo tinh vi, dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng.
Các tổ chức tội phạm đã lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người lao động trẻ tuổi, khiến họ tin rằng mình đang ứng tuyển vào những công việc văn phòng ổn định. Thực tế, họ bị đưa đến những khu phức hợp lừa đảo tại các quốc gia như Campuchia, Myanmar và Lào, nơi mà các băng nhóm tội phạm kiếm được hàng tỷ USD mỗi năm từ những hoạt động này.
Các nạn nhân từ Indonesia đã chia sẻ rằng họ thường tìm thấy các quảng cáo việc làm trên mạng xã hội như Facebook và Telegram. Sau khi bị lừa, họ phải học cách sử dụng công nghệ như deepfake và AI để lừa đảo những người khác, từ đó tạo ra lợi nhuận cho các tổ chức tội phạm.
Nhiều người đã bị tịch thu hộ chiếu và điện thoại, không được trả lương xứng đáng và không thể rời khỏi nơi đó. Họ phải làm việc dưới sự giám sát nghiêm ngặt, buộc phải tìm kiếm nạn nhân trên mạng xã hội để đạt được chỉ tiêu lừa đảo, nếu không sẽ bị chuyển đến các trại khác.
Nguy cơ từ những công việc từ xa
Theo thông tin từ Bộ Ngoại giao Indonesia, hơn 6.700 công dân nước này đã trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo việc làm qua mạng xã hội kể từ năm 2020. Điều này cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề và sự cần thiết phải nâng cao nhận thức cho người lao động trẻ tuổi.
Các tổ chức lừa đảo thường nhắm đến những người trẻ tuổi, những người mong muốn có công việc linh hoạt và có thể làm việc từ xa. Wahyu Susilo, một chuyên gia bảo vệ người lao động, cho biết rằng những kẻ lừa đảo đã tạo ra những quảng cáo hấp dẫn để thu hút sự chú ý của người tìm việc.
Chẳng hạn, một sinh viên 25 tuổi đã bị lừa khi thấy một bài đăng tuyển dụng cho vị trí tiếp thị tại một công ty lớn. Anh ta đã chuẩn bị mọi thứ để đến Bangkok, nhưng cuối cùng lại bị bắt cóc và đưa đến một khu phức hợp lừa đảo ở Myanmar, nơi anh phải đạt được chỉ tiêu lừa đảo hàng tháng.
Alfons Tanujaya, một chuyên gia an ninh mạng, cho biết rằng việc thiết lập các trung tâm lừa đảo hiện nay rất dễ dàng, chỉ cần một vài người có kỹ năng công nghệ là đủ để vận hành một hoạt động lừa đảo.
Công nghệ AI trong lừa đảo
Ngày nay, công nghệ AI đã trở thành công cụ hữu ích cho những kẻ lừa đảo. Judah Tana, giám đốc một tổ chức phi lợi nhuận, cho biết rằng AI có thể giúp tạo ra những nhân vật giả mạo, khiến nạn nhân dễ dàng bị lừa hơn. Những kẻ lừa đảo có thể sử dụng giọng nói và hình ảnh của người khác để tạo lòng tin với nạn nhân.
Những công nghệ như deepfake đã trở nên phổ biến, cho phép kẻ lừa đảo thay thế khuôn mặt của mình bằng khuôn mặt của người khác trong các cuộc gọi video. Điều này khiến nạn nhân khó phát hiện ra sự thật.
Những nạn nhân đã trải qua những tháng ngày khổ sở trong các trại lừa đảo, và khi trở về, họ phải bắt đầu lại từ đầu với những công việc không ổn định. Một trong số họ đã chia sẻ rằng anh đang cố gắng học hỏi các ngôn ngữ lập trình mới để có thể quay lại với nghề cũ, mặc dù cuộc sống hiện tại rất khó khăn.
Những câu chuyện này là lời cảnh tỉnh cho tất cả chúng ta về sự cần thiết phải cẩn trọng khi tìm kiếm việc làm qua mạng xã hội. Hãy luôn kiểm tra thông tin và không để mình trở thành nạn nhân của những trò lừa đảo tinh vi này.