Trong bối cảnh tội phạm mạng ngày càng tinh vi, việc áp dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) trong ngành ngân hàng trở thành một giải pháp cần thiết. Các chuyên gia cho rằng, để bảo vệ tài sản và thông tin của khách hàng, các ngân hàng cần phải chủ động hơn trong việc phát hiện và ngăn chặn các giao dịch gian lận.
Ngành fintech Việt Nam đang bùng nổ
Ngành công nghệ tài chính (fintech) tại Việt Nam đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ nhờ vào sự gia tăng của các hình thức thanh toán điện tử và ngân hàng trực tuyến. Theo dự báo, thị trường thanh toán kỹ thuật số tại Việt Nam có thể đạt giá trị lên tới 101,5 tỷ đô la Mỹ vào năm 2025. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng đồng nghĩa với việc các dịch vụ tài chính trở thành mục tiêu hấp dẫn cho tội phạm mạng.
Phó giáo sư Phạm Công Hiệp, một chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu và đổi mới, nhấn mạnh rằng sự gia tăng của các cuộc tấn công mạng, đặc biệt là những cuộc tấn công sử dụng AI, đang đặt ra nhiều thách thức cho các công ty fintech. Những mối đe dọa này bao gồm các cuộc tấn công giả mạo, giao dịch gian lận và đánh cắp danh tính, khiến cho việc bảo vệ thông tin khách hàng trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.
AI – Giải pháp cho an ninh mạng
AI không chỉ là một công cụ hỗ trợ mà còn là một phần quan trọng trong việc bảo vệ an ninh mạng. Các hệ thống sử dụng AI có khả năng phát hiện và ngăn chặn gian lận một cách hiệu quả, giúp các ngân hàng bảo vệ tài sản của khách hàng. Việc áp dụng AI trong lĩnh vực này không chỉ giúp phát hiện các giao dịch bất thường mà còn tự động hóa quy trình phản ứng khi có sự cố xảy ra.
Phát hiện gian lận theo thời gian thực
Các hệ thống fintech hiện nay tạo ra một lượng lớn dữ liệu từ hành vi người dùng và các giao dịch. Nhờ vào công nghệ học sâu, AI có thể phân tích và phát hiện những bất thường mà con người khó có thể nhận ra. Ví dụ, nếu một người dùng thực hiện giao dịch lớn từ một thiết bị lạ, hệ thống có thể tự động kích hoạt quy trình xác minh hoặc khóa tài khoản để bảo vệ người dùng.
Đối phó với công nghệ deepfake
Công nghệ deepfake đang trở thành một mối đe dọa lớn trong việc xác minh danh tính khách hàng. AI có thể giúp phân tích các dấu hiệu bất thường trong video hoặc hình ảnh, từ đó phát hiện và ngăn chặn các hình thức gian lận trong quy trình xác minh danh tính.
Tự động hóa quy trình phản ứng
Khi xảy ra sự cố bảo mật, việc phản ứng nhanh chóng là rất quan trọng. AI có thể tự động hóa quy trình này, giúp các ngân hàng nhanh chóng khóa tài khoản và thông báo cho người dùng mà không cần can thiệp thủ công. Điều này không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn giảm thiểu thiệt hại cho cả ngân hàng và khách hàng.
Những bước đi cần thiết cho các công ty fintech
Xây dựng văn hóa an ninh mạng
Để bảo vệ tài sản kỹ thuật số, các công ty fintech cần xây dựng một văn hóa coi trọng an ninh mạng trong toàn bộ tổ chức. Điều này bao gồm việc đào tạo nhân viên để nhận biết và ứng phó với các mối đe dọa mạng, từ nhân viên cấp thấp đến lãnh đạo cấp cao.
Hợp tác với chuyên gia an ninh mạng
Các công ty fintech cũng nên hợp tác với các cơ quan quản lý và chuyên gia an ninh mạng để phát triển các phương pháp bảo vệ dữ liệu hiệu quả. Việc chia sẻ thông tin về các mối đe dọa và tham gia vào các nỗ lực hợp tác sẽ giúp tạo ra một môi trường an toàn hơn cho tất cả mọi người.
Áp dụng mô hình Zero Trust
Cuối cùng, việc áp dụng kiến trúc Zero Trust sẽ giúp các công ty fintech bảo vệ thông tin nhạy cảm một cách hiệu quả hơn. Mô hình này yêu cầu tất cả người dùng và thiết bị phải được xác thực trước khi được cấp quyền truy cập, ngay cả khi họ đang trong mạng công ty.
“Ngành fintech Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, và việc ứng dụng AI để phát hiện gian lận và bảo vệ thông tin khách hàng là rất cần thiết. Các công ty cần xây dựng văn hóa an ninh mạng, hợp tác với chuyên gia và áp dụng mô hình Zero Trust để bảo vệ niềm tin của khách hàng và thúc đẩy sự phát triển bền vững,” Phó giáo sư Hiệp nhấn mạnh.