Trong bối cảnh nhiều thị trấn ở Hàn Quốc đang phải đối mặt với tình trạng suy giảm dân số nghiêm trọng, câu chuyện của ông Kim Kyung-rae, một tài xế taxi 60 tuổi tại thành phố Taebaek, là một ví dụ điển hình. Ông cho biết, trong suốt hơn một thập kỷ qua, ông hiếm khi đón được khách trẻ tuổi, và thậm chí không còn nghe thấy tiếng trẻ con khóc trong khu phố của mình.
Taebaek, cách thủ đô Seoul khoảng 180 km, từng là một trung tâm khai thác than sầm uất vào những năm 1960 và 1970. Vào thời kỳ đỉnh cao, dân số của thành phố này lên tới 120.000 người. Tuy nhiên, khi nhu cầu về than giảm sút, Taebaek đã trải qua một giai đoạn suy thoái kéo dài, với mỏ than cuối cùng ở Janseong-dong đóng cửa vào năm ngoái.
Hiện tại, dân số của Taebaek chỉ còn khoảng 37.000 người, trong đó hơn 30% là người từ 65 tuổi trở lên, theo số liệu mới nhất. Điều này khiến Taebaek trở thành một trong những thành phố có dân số già nhất Hàn Quốc.
Ông Kim cho biết, thực tế dân số thực tế của Taebaek có thể còn thấp hơn con số thống kê, khi nhiều người đã đăng ký hộ khẩu nhưng không còn sinh sống tại đây. Hai con gái của ông cũng đã chuyển đến Seoul để học tập và làm việc, để lại ông một mình trong thành phố vắng vẻ.
Trường Cao đẳng Du lịch Gangwon, cơ sở giáo dục đại học duy nhất tại Taebaek, đã phải đóng cửa vào năm ngoái, làm gia tăng thêm nỗi lo lắng về tương lai của thành phố này.
Kỹ sư Seo Hyun-chul, 29 tuổi, là một trong số ít người trẻ quay trở lại Taebaek sau thời gian làm việc xa quê. Anh cho biết, hầu hết bạn bè của mình đã rời đi để tìm kiếm cơ hội việc làm tại các thành phố lớn như Jeolla, Gyeonggi hoặc Seoul. “Ở đây không có việc làm, không có người trẻ,” anh chia sẻ.
Những công việc hiếm hoi còn lại chủ yếu tập trung tại Kangwon Land, khu nghỉ dưỡng kết hợp sòng bạc duy nhất ở Hàn Quốc, được xây dựng nhằm vực dậy nền kinh tế địa phương sau thời kỳ khai thác than.
Cuối tuần, Seo thường ghé thăm Hwangji-dong, khu trung tâm thương mại và giải trí duy nhất còn lại ở Taebaek. Tuy nhiên, nơi đây đã trở nên vắng vẻ, với nhiều cửa hàng đóng cửa và quán cà phê cũng sớm ngừng phục vụ do thiếu khách hàng. Sự già hóa dân số tại đây đang trở nên rõ rệt hơn bao giờ hết.
Park Eun-joo, 49 tuổi, chủ một cửa hàng quần áo tại Hwangji-dong, cho biết hầu hết khách hàng của bà là người cao tuổi, mặc dù cửa hàng của bà chuyên bán quần áo cho độ tuổi trung niên.
Trước đây, khi mỏ than và trường đại học còn hoạt động, khu vực này thường xuyên đông đúc với sự hiện diện của các gia đình nhân viên và giáo sư. Tuy nhiên, giờ đây, ngay cả những người trung niên cũng hiếm khi xuất hiện.
“Tôi chỉ đang cố gắng cầm cự,” bà Park thừa nhận.
Để đối phó với tình trạng già hóa dân số, Taebaek đã quyết định xây dựng một nhà tù vào năm 2019. Hơn 10.000 cư dân đã ký vào bản kiến nghị ủng hộ dự án này, và ba năm sau, Bộ Tư pháp đã phê duyệt kế hoạch. Nhà tù mới, với diện tích 440.000 m2, dự kiến sẽ khai trương vào năm 2028 và có khả năng chứa 1.500 tù nhân.
Thị trưởng Ryu Tae-ho cho biết: “Chúng tôi quá tuyệt vọng, phải làm gì đó để cứu thành phố này.” Dự kiến, cơ sở này sẽ thu hút khoảng 2.700 người, bao gồm nhân viên và gia đình họ, cùng với khoảng 12.000 lượt khách thăm mỗi năm.
Cuộc chiến của Taebaek không phải là trường hợp duy nhất. Tình trạng tỷ lệ sinh thấp và sự tập trung dân cư tại Seoul đang khiến nhiều khu vực khác ở Hàn Quốc đứng trước nguy cơ biến mất. Theo Bộ Nội vụ Hàn Quốc, có tới 89 trong số 229 khu vực hành chính đang gặp nguy cơ này.
Để giải quyết vấn đề, chính phủ đã thành lập Quỹ ứng phó địa phương với ngân sách lên tới 10 nghìn tỷ won từ năm 2022 đến 2031, nhằm phát triển cơ sở hạ tầng và cải thiện điều kiện sống. Tuy nhiên, việc ngăn chặn dòng di cư đến Seoul, nơi chiếm hơn một nửa dân số cả nước, vẫn là một thách thức lớn.
Huyện Cheongsong, cách Seoul 220 km, đã chứng kiến sự thay đổi tích cực sau khi di dời khu chung cư cho nhân viên cải huấn vào năm 2017, giúp thúc đẩy tiêu dùng và phát triển cơ sở hạ tầng. Các cửa hàng nhượng quyền như Paris Baguette và Mom’s Touch đã mở tại Jinbo-myeon, góp phần ổn định dân số huyện.
Dân số Cheongsong đã giảm từ 24.441 người vào năm 2017 xuống 23.099 người vào năm 2023, mức giảm này nhỏ hơn so với Taebaek.
Các khu vực khác như Geochang và Yangju cũng đã thực hiện các sáng kiến tương tự, thu hút đầu tư công thông qua việc xây dựng cơ sở hạ tầng công cộng, như nhà máy đốt rác và cơ sở tang lễ. Những cơ sở này, trước đây bị từ chối, giờ đây được coi là cơ hội để kích thích tăng trưởng và thu hút đầu tư.
Ông Chang-deok, giáo sư xã hội học tại một trường đại học, cho biết các cơ sở công cộng từng bị coi là không mong muốn hiện đã trở thành tài sản quan trọng. Khi dân số giảm, tư duy của người Hàn Quốc sẽ tiếp tục thay đổi.
“Những cơ sở trước đây bị tránh xa giờ được xem là cơ hội để thúc đẩy tăng trưởng dân số và thu hút đầu tư công,” giáo sư Choi Seuk-ki nhận định.