Nhìn thấy mẹ mình, một người phụ nữ từng mạnh mẽ và đảm đang, giờ đây lại thể hiện những hành động như một đứa trẻ, chị Diệu Linh không khỏi cảm thấy xót xa. Cảm giác này không chỉ đơn thuần là nỗi buồn, mà còn là sự mất mát lớn lao khi chứng kiến người thân yêu nhất dần đánh mất bản thân.
Mẹ của chị, năm nay 61 tuổi, đã phải sống chung với căn bệnh Alzheimer suốt 5 năm qua. Căn bệnh này không chỉ lấy đi trí nhớ của bà mà còn khiến Diệu Linh cảm thấy như mất đi một phần quan trọng trong cuộc sống của mình. Chị đã rất sốc khi thấy mẹ quên đi những kỷ niệm, thậm chí không còn nhận ra các thành viên trong gia đình. Những hoạt động hàng ngày như giao tiếp, ăn uống hay vệ sinh cá nhân đều cần có sự hỗ trợ từ người khác.
“Mẹ từng là người chăm sóc gia đình, giờ lại trở nên hồn nhiên như một đứa trẻ. Điều đó thật sự khiến tôi đau lòng”, chị Linh, 39 tuổi, chia sẻ từ Hưng Yên.
Mẹ của Diệu Linh được con gái đưa đi chụp ảnh mỗi tháng một lần để lưu giữ những khoảnh khắc quý giá. Những bức ảnh này không chỉ là kỷ niệm mà còn là cách để chị ghi lại những thay đổi của mẹ theo thời gian.
Vào đầu năm 2020, khi nhận được cuộc gọi từ bố thông báo về tình trạng của mẹ, Diệu Linh đã không tin vào tai mình. Chị nghĩ rằng mẹ chỉ đang trải qua những rối loạn tâm lý thông thường do tuổi tác. Tuy nhiên, một lần khi chị nhờ mẹ nấu món mì xào mà chị yêu thích từ nhỏ, chị đã nhận ra điều gì đó không ổn. Mẹ đã nấu món ăn này một cách khác lạ, với quá nhiều gia vị, khiến chị cảm thấy lo lắng.
Thời gian trôi qua, tình trạng của mẹ ngày càng xấu đi. Bà không còn nhớ gì, có lúc chỉ ngồi im lặng cả ngày, lúc lại tức giận hay làm nũng như một đứa trẻ. Diệu Linh cảm thấy bực bội và không hiểu tại sao mẹ, người phụ nữ từng mạnh mẽ và thông minh, giờ lại không thể nhận thức được gì.
Cuối cùng, Diệu Linh quyết định đưa mẹ về sống cùng mình để chăm sóc. Tuy nhiên, chị đã mất một thời gian dài để chấp nhận rằng mẹ không còn như trước. Chị bắt đầu tìm hiểu về những sở thích của mẹ để chiều lòng bà. Ngoài việc nấu những món ăn mà mẹ thích, chị còn thuê huấn luyện viên dạy cầu lông, môn thể thao mà mẹ yêu thích từ trước.
“Đây là hoạt động duy nhất mà mẹ còn nhớ và thích thú”, chị Linh cho biết.
Trong suốt 5 năm qua, mỗi dịp Tết đến, không còn hình ảnh mẹ tất bật chuẩn bị cỗ bàn hay trang trí nhà cửa. Thay vào đó, Diệu Linh quyết định đưa cả gia đình đi du lịch để tạo ra những kỷ niệm mới. Chị cảm thấy thương mẹ và cũng thương bố khi thấy ông một mình lủi thủi.
“Năm ngoái, trong một lần quay video kỷ niệm, mẹ bỗng dưng khóc. Đó là khoảnh khắc hiếm hoi khi mẹ biết bộc lộ cảm xúc của mình”, chị Linh nhớ lại.
Theo thống kê của Bộ Y tế, hiện có khoảng 530.000 người cao tuổi tại Việt Nam mắc bệnh Alzheimer, nhưng chỉ có khoảng 5.000 người được điều trị, chiếm chưa đến 1%. Dự báo của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc cho thấy đến năm 2050, khoảng 25% dân số Việt Nam sẽ trên 60 tuổi, trong đó 60-70% sẽ bị sa sút trí tuệ, chủ yếu do bệnh Alzheimer.
Tại Việt Nam, sa sút trí tuệ và Alzheimer là nguyên nhân tử vong đứng thứ 7 và là nguyên nhân hàng đầu gây khuyết tật ở người cao tuổi.
Chia sẻ trên một trang báo, một bác sĩ chuyên khoa cho biết bệnh Alzheimer có thể xuất hiện trong cơ thể từ trước khi người bệnh có những triệu chứng đầu tiên, có thể kéo dài từ 5 đến 20 năm. Những người mắc bệnh ở giai đoạn nặng không thể tự chăm sóc bản thân và hoàn toàn phụ thuộc vào người thân.
Đỗ Văn Hương, 52 tuổi, sống tại quận Hoàng Mai, Hà Nội, đã dành hơn 10 năm để chăm sóc mẹ già bị mất trí nhớ. Anh luôn khao khát được nghe mẹ chỉ dạy và vỗ về như những ngày xưa.
Mẹ của anh, cụ Ninh Thị Còi, 98 tuổi, được chẩn đoán mắc bệnh Alzheimer khi 87 tuổi. Nhận được thông báo từ bác sĩ, anh đã rất sốc và không thể chấp nhận sự thật. Từ những lúc nhớ nhớ quên quên, mẹ anh bắt đầu có những hành động kỳ quặc, thậm chí đập phá đồ đạc và đòi trèo cổng để về quê.
Những đêm thức trắng canh mẹ, anh Hương lại nhớ về hình ảnh mẹ lam lũ làm ruộng, nuôi dạy 7 anh em. Nhiều lần, anh đã không kìm được nước mắt khi ôm mẹ vào lòng.
Trong hơn một năm đầu, anh đã tìm hiểu chế độ dinh dưỡng và các phương pháp chăm sóc mẹ. Anh ví việc chăm sóc mẹ như chăm sóc một đứa trẻ, từ việc dỗ dành khi ăn uống đến việc vỗ về khi ngủ. Anh luôn cố gắng làm cho mẹ vui vẻ, vì anh biết rằng điều đó sẽ giúp tình trạng của mẹ không trở nặng.
“Khi mẹ lẫn, bà thường đòi gạo hay tiền. Tôi luôn chuẩn bị sẵn để dỗ dành bà mỗi khi cần”, anh Hương chia sẻ.
Cú sốc của con cái khi cha mẹ bỗng hóa trẻ thơ
Mỗi ngày, Đỗ Văn Hương đều bế và dỗ mẹ ăn, ngủ. Hành trình chăm sóc mẹ dù vất vả nhưng chưa bao giờ anh từ bỏ. Anh đã quyết định ghi lại những khoảnh khắc hàng ngày để lưu giữ kỷ niệm và chia sẻ trên mạng xã hội. Những video của anh đã thu hút hàng triệu lượt xem và nhận được sự đồng cảm từ cộng đồng.
“Hạnh phúc lớn nhất của tôi là mẹ vẫn nhớ tên tôi và gọi “Hương ơi, yêu Hương nhất nhà”. Đó là niềm vui nhỏ bé nhưng đủ để tôi tiếp tục cố gắng”, anh Hương tâm sự.
Còn với Diệu Linh, từ đầu năm nay, chị đã bắt đầu đưa mẹ đi chụp ảnh mỗi tháng để lưu giữ những kỷ niệm về bà. “Thấy mẹ hạnh phúc khi được mặc đẹp, trang điểm và chơi đùa cùng con cháu, tôi cảm thấy mình thật may mắn khi vẫn còn mẹ bên cạnh”, chị Linh chia sẻ.
Nga Thanh