Trong cuộc sống hàng ngày, nhiều người thường có thói quen đậy kín đồ ăn ngay sau khi nấu để giữ ấm và bảo toàn dưỡng chất. Tuy nhiên, hành động này cần được thực hiện một cách cẩn thận, nếu không sẽ dẫn đến những hậu quả không mong muốn cho sức khỏe và chất lượng món ăn.
Khi thực phẩm còn nóng, hơi nước bốc lên rất mạnh. Nếu bạn đậy nắp kín ngay lập tức, hơi nước sẽ không có đường thoát, dẫn đến việc ngưng tụ trên nắp và nhỏ giọt trở lại món ăn. Điều này có thể làm cho các món chiên, kho, xào trở nên mềm nhũn và mất đi hương vị đặc trưng.
Hơn nữa, độ ẩm cao trong nồi hoặc hộp đựng thực phẩm có thể thúc đẩy quá trình lên men, khiến món ăn dễ bị thiu, đặc biệt là các loại thịt và cá. Đối với những món như canh chua cá hay canh riêu, nước đọng lại có thể làm đục nước dùng, làm mất đi độ trong và thanh khiết vốn có.
Các chuyên gia về an toàn thực phẩm cảnh báo rằng việc đậy kín đồ ăn khi còn nóng có thể giữ nhiệt độ bên trong ở mức 40-60°C, đây là khoảng nhiệt độ lý tưởng cho sự phát triển của các loại vi khuẩn nguy hiểm như Clostridium perfringens, Salmonella và E. coli. Điều này có thể dẫn đến nguy cơ ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng.
Thực tế cho thấy, không ít người đã gặp phải tình trạng đau bụng, tiêu chảy nhẹ sau khi ăn lại đồ ăn nóng được đậy kín lâu. Nguyên nhân chính có thể xuất phát từ cách bảo quản không đúng cách.
Những người nội trợ có kinh nghiệm thường không đậy kín nắp nồi hay hộp đựng thực phẩm khi còn nóng. Thay vào đó, họ thường để nắp hé hoặc nghiêng vung để hơi nước có thể thoát ra tự nhiên. Cách làm này không chỉ giúp giảm mùi tanh từ cá, tôm mà còn hạn chế hiện tượng ám mùi trong không gian bếp.
Các món chiên nướng thường được yêu thích nhờ vào độ giòn bên ngoài và mềm bên trong. Tuy nhiên, nếu đậy kín khi còn nóng, món ăn sẽ dễ bị mất đi kết cấu và trở nên ỉu. Sau khi chế biến, các món chiên nên được để nguội tự nhiên trên khay hoặc giấy thấm dầu. Việc cho vào hộp đậy kín sẽ khiến hơi nước không thoát ra được, làm ỉu lớp vỏ và mất đi hương vị đặc trưng. Ngay cả bánh mì sau khi nướng cũng nên được ăn ngay, nếu gói kín mang đi, bánh sẽ trở nên mềm và không còn giòn nữa.
Nhiều người có thói quen cho đồ ăn nóng vào hộp nhựa và đậy kín để tiện mang đi làm hoặc bảo quản. Tuy nhiên, nếu hộp nhựa không chịu được nhiệt độ cao, việc tích nhiệt lâu có thể gây ra hiện tượng biến dạng hoặc xuất hiện các vết xước nhỏ, nơi dễ phát sinh vi khuẩn khi tái sử dụng.
Hơn nữa, khi nhựa tiếp xúc với nhiệt độ cao liên tục, các hợp chất độc hại như BPA có thể thôi nhiễm vào thực phẩm, gây rủi ro cho sức khỏe trong thời gian dài.
Cách bảo quản đồ ăn nóng an toàn
Để đảm bảo chất lượng món ăn và an toàn cho sức khỏe, bạn nên áp dụng một số nguyên tắc sau:
Sau khi nấu, hãy để món ăn nguội bớt khoảng 10-15 phút trước khi đậy nắp hoặc cho vào hộp.
Nếu cần đậy nắp tạm thời, hãy để nắp hé hoặc nghiêng nắp để hơi nước có thể thoát ra dần.
Đối với các món ăn cần mang đi như cơm trưa văn phòng, hãy sử dụng hộp chuyên dụng chịu nhiệt, có lỗ thoát hơi hoặc để mở nắp vài phút trước khi đóng kín.
Nếu muốn bảo quản trong tủ lạnh, hãy để món ăn nguội hoàn toàn trước khi đậy nắp để tránh hiện tượng hấp hơi ngược khi gặp nhiệt độ thấp.
Trong quá trình nấu ăn, không phải lúc nào việc giữ ấm và đậy kín cũng là tốt. Hiểu đúng cách bảo quản đồ ăn nóng không chỉ giúp món ăn giữ được hương vị nguyên bản mà còn bảo vệ sức khỏe của bạn trong dài hạn.
Bùi Thủy