Canh cua là một món ăn truyền thống, đặc biệt phổ biến trong những ngày hè oi ả. Tuy nhiên, nhiều người thường được khuyên không nên ăn canh cua vào bữa tối vì lý do dễ gây lạnh bụng và khó tiêu. Vậy thực hư vấn đề này ra sao?
Canh cua không chỉ là món ăn ngon mà còn rất bổ dưỡng. Thịt cua đồng chứa nhiều canxi và protein dễ hấp thu, cùng với các vitamin nhóm B và khoáng chất như sắt, kẽm. Các loại rau như rau đay và mồng tơi cũng rất giàu chất xơ, vitamin A, C và các hợp chất chống oxy hóa. Sự kết hợp này tạo nên một món ăn vừa mát mẻ vừa đầy đủ dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe.
Tuy nhiên, vào buổi tối, hệ tiêu hóa của chúng ta hoạt động chậm hơn. Protein trong cua cần enzyme tiêu hóa mạnh để phân giải. Nếu ăn canh cua quá muộn, dạ dày sẽ phải làm việc nhiều hơn, dẫn đến tình trạng khó ngủ, ợ hơi và đầy bụng. Hơn nữa, chất nhầy trong rau mồng tơi và rau đay có thể gây ra cảm giác sôi bụng khi ăn gần giờ đi ngủ. Đây chính là lý do nhiều người cảm thấy không thoải mái khi ăn canh cua vào buổi tối.
Thêm vào đó, cua đồng sống trong môi trường tự nhiên có thể mang theo vi khuẩn hoặc ký sinh trùng. Nếu không chế biến kỹ, nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột vào buổi tối sẽ tăng lên, gây ra cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ. Do đó, các chuyên gia dinh dưỡng khuyên rằng nếu bạn quyết định ăn canh cua vào buổi tối, hãy chắc chắn nấu chín kỹ.
Ẩm thực Việt Nam thường chịu ảnh hưởng của triết lý âm dương ngũ hành. Theo quan niệm này, cua thuộc nhóm thực phẩm có tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt và giải độc, rất thích hợp cho những ngày nắng nóng. Rau mồng tơi và rau đay cũng có tính mát, giúp giảm cảm giác oi bức, phù hợp cho bữa trưa khi dương khí đang thịnh.
Ngược lại, buổi tối là thời điểm âm thịnh, cơ thể cần sự nhẹ nhàng để chuẩn bị cho giấc ngủ. Việc ăn những món có tính hàn như canh cua có thể làm tăng tính âm, khiến bụng lạnh và khí huyết vận hành chậm lại. Do đó, trong việc cân bằng âm dương, canh cua nên được thưởng thức vào ban ngày, trong khi buổi tối nên ưu tiên những món ăn thanh đạm và ấm nóng.
Trong nhịp sống hiện đại, nhiều gia đình bận rộn không có thời gian nấu ăn vào buổi trưa, nên canh cua thường được đưa vào bữa tối. Để phù hợp với cơ địa và lối sống, bạn có thể áp dụng một số điều chỉnh như ăn trước 19h để dạ dày có đủ thời gian tiêu hóa; nấu canh với lượng vừa phải, tránh ăn quá nhiều, đặc biệt là với những người có bệnh dạ dày hoặc rối loạn tiêu hóa; và nên nấu canh cua kèm với mướp hương hoặc rau mồng tơi non để giảm độ nhớt.
Đối với trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có cơ địa dễ bị lạnh bụng, tốt nhất nên hạn chế ăn canh cua vào buổi tối.
Để bữa cơm thêm phần hài hòa, người Việt thường ăn canh cua kèm với cà muối hoặc mắm tôm. Vị chua mặn đặc trưng của các món ăn kèm này giúp dễ tiêu hóa hơn nhờ vào các vi khuẩn có lợi sinh ra trong quá trình muối chua. Hơn nữa, cà muối và mắm tôm với vị chua, mặn và hơi cay còn có tác dụng trung hòa tính hàn của canh cua, giúp làm ấm dạ dày.